post image

Paslanmaz Boru Nedir ?

PASLANMAZ BORU NEDİR?
Dayanıklıkları, korozyon dirençleri, sertlikleri, süreklilikleri yüksektir ve uzun ömürlüdürler.
Yüksek sıcaklıklara, basınca, tuzlu su ve asit gibi tahriş edici sıvı ve gazlara dayanıklıdırlar.
Paslanmaz borular dikişli (kaynaklı) ve dikişsiz (çekme) olmak üzere ikiye ayrılırlar.
Paslanmaz borular nerelerde kullanılır?
⦁    Gemi İnşa Sanayi
⦁    Gıda Endüstrisi
⦁    Savunma Sanayi
⦁    Rafıneri
⦁    Petro-Kimya Sanayi
⦁    İnşaat
⦁    Yangın Söndürme Sistemleri
Bazı sektörlerde yüksek sıcaklıklara dayanıklı ürünler tercih edilirken, bazı sektörler de korozyon ve yüsek basınçlara dayanıklılığı esas ürün seçimi yapılmaktadır. Demir-çelik ürünü boruların kullanıldığı her yerde paslanmaz çelik borular kullanılabilir. Fakat paslanmaz borunun kullanılması gereken yerlerde demir-çelik ürünü kesinlikle kullanılmamalıdır.. Örneğin gemi yapımında paslanmaz çelik boru kullanılmalıdır çünkü normal çelik ürünü korozyon, kopma mukavemeti, basınç ve sıcaklık dayanımı açısından ihtiyaçları karşılamayacaktır. Ayrıca paslanmaz çelikler düşük karbon içerdiği için kaynak yapılırken, karbürlenme en aza indirgenmiş olur.
Dikişli Paslanmaz Çelik Boru
⦁    Dikişli boru üretimi yarı mamul sargı halindeki rulo sacların belirlenen genişlikte dilimlenmesiyle başlar. Dilimlenmiş rulo sac, form makineleri sayesinde öncelikle “C” şeklini alır. Ardından kıvrılan her iki uç ağız ağıza birleşene kadar form makinelerinde şekillendirmesi devam eder. Ağız ağıza getirilen bu iki uç endüstrideki kullanım alanlarına göre ya HF kaynakla, TIG kaynağıyla ya da lazer kaynakla düz bir çizgi halinde birleştirilir.
⦁    1. TIG Kaynağı : Elektrot aracılığı ile ısı verilerek ve iki sac parçasının arasına elektrot doldurularak kaynatılır.
⦁    2. HF Kaynak: Ucu birleştirilmiş sacın yüksek ısı verilerek birleştirilmesi işlemidir.
⦁    3. Lazer Kaynak : Paslanmaz çelik sacı birleştirmek için yoğun bir lazer ışını kullanarak yapılan bir kaynak yöntemidir. Bu yöntem, yüksek hassasiyet, hızlı işlem süresi ve minimum ısı etkisi gibi avantajlara sahiptir. Ayrıca, kaynak yüzeyinde hiçbir çatlak, leke veya deformasyon olmadan düzgün bir kaynak sağlar.
⦁    İçinden düşük debili sıvı veya gaz formunda maddelerin akışınının sağlanması gereken alanlarda,
⦁    Dış veya iç mekanlarda dekoratif amaçlı olarak, hijyen gerektiren gıda ve kimyasal üretimlerinde,
⦁    Yat ve Gemilerde,
⦁    Polisajlı , Satineli , Taşlı veya Mat yüzeylerde üretilebilir.
⦁    Üretim Ölçüleri: Çapı 2 mm.’den - 1600 mm.’e kadar , et kalınlıkları 0.10 mm.’den - 80 mm.’e kadar farklı formlarda üretilebilirler.

Dikişsiz (Çekme) Paslanmaz Çelik Boru
⦁    Dikişsiz boru üretim süreci, ham çeliğin daha işlenebilir durumda akkor haline getirilen sıcak şekil verme yöntemiyle şekillendirilerek dökülüşüyle başlar. Bu daha sonra uzatılır, itilir veya bir formun üzerine çekilir. Bu içi boş boru daha sonra bir kalıp ve mandrel ile zorlandığı bir ekstrüzyon işleminden geçer. Özetle dikişsiz borular içi dolu malzemeden uygun sıcaklıkta iç çapı kadar parçanın içinden çıkarılması ile üretilir.
⦁    Mikroyapıdaki homojenlikleri sayesinde dikişsiz boruların mukavemeti, sac kıvırarak ve kaynak yapılarak üretilen dikişli borulara göre daha yüksek olmakla birlikte, üretim maliyetleri de daha yüksektir.
⦁    Dikişsiz borular, ağır sanayide ve yüksek basıncın olduğu uygulamalarda kullanılırlar.  Korozyona karşı çok yüksek dirence sahip olmakla birlikte, yüksek sıcaklıklarda mukavemetini koruyabilmektedirler.
⦁    Ağır sanayi de kullanıldığından, çoğunlukla çekme boruların yüzeyine polisaj veya taşlama işlemi yapılamaz.
⦁    Yalnız sıcak çekme sebebiyle mat yüzeyde üretilirler
⦁    Üretim Ölçüleri: Çap: 4 mm’ den - 609.6 mm’ye kadar, Et kalınlıkları: 1 mm’den - 50 mm’ye kadar üretilebilirler.
 

Dikişli ve Dikişsiz Borular Arasındaki Farklar

⦁    Dikişsiz çekme boru, çelik kütüğünün ısıtılarak sıvı hale getirilmesi ve bu sıvının kalıplara dökülerek istenilen ölçülerde oluşturulan silindirik metal bloklarından ekstrüzyon veya özel haddeleme yöntemleriyle iç çapı kadar alanın çıkarılmasıyla üretilir. Dikişli (kaynaklı) borular ise, çeliğin rulo halinde sarılması ve boylamasına kaynaklanması ile üretilmektedir.
⦁    Dikişsiz borularda kaynak işlemi yoktur. Dikişli boru, kaynaklı boru dikişi görece korozyona daha açık zayıf bir bölgeye sahiptir. Dikişsiz borular, kaynak dikişi olmadığı için aynı malzeme ve ebattaki dikişli borulara kıyasla daha yüksek basınçlarda daha iyi performansa sahiptir.
⦁    Dikişli borularda kaynak kısmı için dayanıklılık testi gerekmektedir. Dikişsiz boruda kaynak olmadığı için böyle bir gereksinim yoktur.
⦁    Dikişsiz borular üretim maliyeti yüzünden daha pahalı olarak değerlendirilse de üretim şeklinden kaynaklı yüksek dayanıklılık ve korozyon direnci sayesinde dikişli borulara göre daha uzun ömürlüdür.
⦁    Dikişsiz borular dikişli borular yerine rahatlıkla kullanılabilir. Ancak dikişsiz boruların kullanıldığı yerlere dikişli boru kullanmak her zaman doğru değildir.